সন্ধি কাক বোলে ? সন্ধি কেই প্ৰকাৰৰ আৰু কি কি ? সন্ধিৰ উদাহৰণ দিয়া ।। অসমীয়া ব্যাকৰণ
প্ৰশ্ন: সন্ধি কাক বোলে ? সন্ধি কেই প্ৰকাৰৰ আৰু কি কি ? সন্ধিৰ উদাহৰণ দিয়া ৷
উত্তৰ: কোনো এটা শব্দৰ শেষৰ বৰ্ণ আৰু আন এটাৰ প্ৰথম বৰ্ণৰ মিলনকে সন্ধি বোলা হয় ৷
সন্ধি কেই প্ৰকাৰৰ আৰু কি কি ?
সন্ধি তিনি বিধ –
১. স্বৰ সন্ধি ৷
২. ব্যঞ্জন সন্ধি ৷
৩. বিসৰ্গ সন্ধি ৷ বহুতে বিসৰ্গ সন্ধিক ব্যঞ্জন সন্ধিৰ অন্তৰ্গত বুলিও কয় ৷
60 Assam Gk Question Answers || অসমৰ সাধাৰণ জ্ঞান – click here
প্ৰশ্ন: স্বৰ সন্ধি কাক বোলে ? স্বৰ সন্ধিৰ উদাহৰণ দিয়া ?
স্বৰবৰ্ণৰ লগত স্বৰবৰ্ণৰ মিলন হৈ যি সন্ধিৰ গঠন হয় তেনে সন্ধিক স্বৰ সন্ধি বোলা হয় ৷
ক) অ + অ = আ জল + অধিপতি= জলাধিপতি নৰ + অধম= নৰাধম সেইদৰে, দেবাসুৰ, শোকানল, দেশান্তৰ , দাবানল, বকাসুৰ
খ) অ + আ = আ হিম + আলয় = হিমালয় যম + আলয়= যমালয় সেইদৰে, ভয়াতুৰ , মেঘালয়, শৈচাগাৰ , নৰকাসুৰ,
গ) আ + আ= আ বিদ্যা + আলয় = বিদ্যালয় মহা +আশয়= মহাশয় সেইদৰে, মহালয়, মহানন্দ, কাৰাগাৰ,ৰমানন্দ
ঘ) আ+ অ= আ মহা+ অৰ্ঘ= মহাৰ্ঘ যথা+ অৰ্থ= যথাৰ্থ সেইদৰে, আশাতীত, কথামৃত , সীমান্ত, আশানুৰূপ,
ঙ) ই+ ই= ঈ মুনি+ ইন্দ্ৰ= মুনীন্দ্ৰ গিৰি+ ইন্দ্ৰ= গিৰীন্দ্ৰ সেইদৰে, ৰবীন্দ্ৰ, অতীত, প্ৰতীতি
চ) ই+ ঈ= ঈ পৰি + ঈক্ষা = পৰীক্ষা, ক্ষিতি+ ঈশ= ক্ষিতীশ সেইদৰে, গিৰীশ, প্ৰতীক্ষা
ছ) ঈ+ ঈ= ঈ মহী+ ঈশ= মহীশ গৌৰী+ ঈশ্বৰ = গৌৰীশ্বৰ সেইদৰে, শচীশ, পৃথিৱীশ্বৰ
জ) ঈ+ ই= ঈ সতী+ ইন্দ্ৰ= সতীন্দ্ৰ বলী+ইন্দ্ৰ= বলীন্দ্ৰ সেইদৰে, সুধীন্দ্ৰ
ঝ) উ+উ = ঊ মৰু + উদ্যান= মৰূদ্যান গুৰু+ উপদেশ= গুৰূপদেশ সেইদৰে, কটুক্তি, সুক্ত
জল + অধিপতি | জলাধিপতি |
শস্য + অধিপতি | শস্যাধিপতি |
নৰক + অসুৰ | নৰকাসুৰ |
দেৱ + অসুৰ | দেৱাসুৰ |
নৰ + অধম | নৰাধম |
নীল + অচল | নীলাচল |
হস্ত + অক্ষৰ | হস্তাক্ষৰ |
দেশ + অন্তৰ | দেশান্তৰ |
ৰূপ + অন্তৰ | ৰূপান্তৰ |
দেৱ + অসুৰ | দেবাসুৰ |
পৰ + অধীন | পৰাধীন |
লাভ + অলাভ | লাভালাভ |
কৃষ্ণ + অৰ্জুন = | কৃষ্ণাৰ্জুন |
সন্ধি কাক বোলে ? সন্ধি কেই প্ৰকাৰৰ আৰু কি কি ? সন্ধিৰ উদাহৰণ দিয়া ।। অসমীয়া ব্যাকৰণ
(খ) অ + আ = আ
হিম + আলয় | হিমালয় |
ভোক + আতুৰ | ভোকাতুৰ |
ভয় + আতুৰ | ভয়াতুৰ |
বিবেক + আনন্দ | বিবেকানন্দ |
পৰম + আনন্দ | পৰমানন্দ |
শুভ + আগমন | শুভাগমন |
বৰ্ণ + আশ্ৰম | বৰ্ণাশ্ৰম |
শৃংখল + আবদ্ধ | শৃংখলাবদ্ধ |
শোক + আকুল | শোকাকুল |
ছাত্ৰ + আবাস | ছাত্ৰাবাস |
পূৰ্ণ + আনন্দ | পূৰ্ণানন্দ |
শিল্প + আলয় | শিল্পালয় |
ৰত্ন + আকৰ | ৰত্নাকৰ |
ভাৰ + আক্ৰান্ত | ভাৰাক্ৰান্ত |
পুনৰ + আবৃতি | পুনৰাবৃত্তি |
হত + আশা | হতাশা |
বৃত্ত + আকাৰ | বৃত্তাকাৰ |
(গ) আ + আ = আ
বিদ্যা + আলয় | বিদ্যালয় |
উমা + আনন্দ | উমানন্দ |
মহা + আশয় | মহাশয় |
মহা + আলয় | মহালয় |
তৃষ্ণা + আতুৰ | তৃষ্ণাতুৰ |
বিদ্যা + আৰম্ভ | বিদ্যাৰম্ভ |
কাৰা + আগাৰ | কাৰাগাৰ |
সদা + আনন্দ | সদানন্দ |
মন্ত্ৰণা + আলয় | মন্ত্ৰণালয় |
গৱেষণা + আগাৰ | গৱেষণাগাৰ |
শ্ৰদ্ধা + আস্পদ | শ্ৰদ্ধাস্পদ |
অনা + আৰ্য | অনাৰ্য |
(ঘ) আ + অ = আ
সীমা + অন্ত | সীমান্ত |
আশা + অতীত | আশাতীত |
ধাৰণা + অতীত | ধাৰণাতীত |
যথা + অৰ্থ | যথাৰ্থ |
ক্ষমতা + অধীন | ক্ষমতাধীন |
মহা + অৰ্ঘ | মহাৰ্ঘ |
বিদ্যা + অৰ্ণৱ | বিদ্যাৰ্ণৱ |
আশা + অনুৰূপ | আশানুৰূপ |
(ঙ) ই + ই = ঈ
অতি + ইন্দ্ৰিয় | অতীন্দ্ৰিয় |
অভি + ইষ্ট | অভীষ্ট |
প্ৰতি + ইতি | প্ৰতীতি |
অতি + ইত | অতীত |
অতি + ইব | অতীব |
ৰবি + ইন্দ্ৰ | ৰবীন্দ্ৰ |
গিৰি + ইন্দ্ৰ | গিৰীন্দ্ৰ |
(চ) ই + ঈ = ঈ
পৰি + ঈক্ষা | পৰিক্ষা |
ক্ষিতি + ঈশ | ক্ষিতীশ |
গিৰি + ঈশ | গিৰীশ |
প্ৰতি + ঈক্ষা | প্ৰতীক্ষা |
(ছ) ঈ + ঈ = ঈ
সতী + ঈশ | সতীশ |
মহী + ঈশ | মহীশ |
পানী + ঈয়া | পনীয়া |
গৌৰী + ঈশ্বৰ | গৌৰীশ্বৰ |
(জ) ঈ + ই = ঈ
শচী + ইন্দ্ৰ | শচীন্দ্ৰ |
মহতী + ইচ্ছা | মহতীচ্ছা |
বলী + ইন্দ্ৰ | বলীন্দ্ৰ |
সতী + ইন্দ্ৰ | সতীন্দ্ৰ |
(ঝ) উ + উ = ঊ
গুৰু + উপদেশ | গুৰূপদেশ |
মৰু + উদ্যান | মৰূদ্যান |
কটু + উক্তি | কটূক্তি |
(ঞ) উ+ ঊ = ঊ
লঘু + ঊমি | লঘূৰ্মি |
বায়ু + ঊমি | বায়ূৰ্মি |
0 | 0 |
0 | 0 |
(ট) অ + ই = এ আৰু অ + ঈ = এ
নৰ + ইন্দ্ৰ | নৰেন্দ্ৰ |
দেৱ + ইন্দ্ৰ | দেৱেন্দ্ৰ |
পৰম + ঈশ্বৰ | পৰমেশ্বৰ |
নৰ + ঈশ | নৰেশ |
দেৱ + ঈশ্বৰ | দেবেশ্বৰ |
(ঠ) আ + ই = এ আৰু আ + ঈ = এ
যথা + ইষ্ট | যথেষ্ট |
মহা + ইন্দ্ৰ | মহেন্দ্ৰ |
মহা + ঈশ্বৰ | মহেশ্বৰ |
ৰমা + ঈশ | ৰমেশ |
(ড) অ + উ = ও আৰু অ + ঊ = ও
সম + উচিত | সময়োচিত |
বোধ + উদয় | বোধোদয় |
প্ৰশ্ন + উত্তৰ | প্ৰশ্নোত্তৰ |
স্নাতক + উত্তৰ | স্নাতকোত্তৰ |
হিত + উপদেশ | হিতোপদেশ |
সম + উচিত | সমুচিত |
শীত + উষ্ণ | শীতোষ্ণ |
গৃহ + ঊৰ্ধ্ব | গৃহোৰ্ধ্ব |
(ঢ) আ + উ = ও আৰু আ + ঊ = ও
যথা + উপযুক্ত | যথোপযুক্ত |
যথা + উচিত | যথোচিত |
মহা + উদয় | মহোদয় |
কথা + উপকথন | কথোপকথন |
গংগা + ঊৰ্মি | গংগোৰ্মি |
(ণ) অ + ঋ = ৰেফ আৰু আ + ঋ = ৰেফ
দেৱ + ঋষি | দেৱৰ্ষি |
সপ্ত + ঋষি | সপ্তৰ্ষি |
মহা + ঋষি | মহৰ্ষি |
ৰাজা + ঋষি | ৰাজৰ্ষি |
(ত) অ + এ = ঐ আৰু আ + এ = ঐ
হিত + এষী | হিতৈষী |
জন + এক | জনৈক |
তথা + এবচ | তথৈবচ |
তথা + এব | তথৈব |
(থ) অ + ঐ = ঐ আৰু আ + ঐ = ঐ
মত + ঐক্য | মতৈক্য |
ৰাজ + ঐশ্বৰ্য | ৰাজৈশ্বৰ্য |
মহা + ঐৰাৱত | মহৈৰাৱত |
মহা + ঐশ্বৰ্য | মহৈশ্বৰ্য |
(দ) অ + ও = ঔ আৰু অ + ঔ = ঔ
জল + ওঘ | জলৌঘ |
জল + ওকা | জলৌকা |
পৰম + ঔষধ | পৰমৌষধ |
বন + ঔষধি | বনৌষধি |
(ধ) ই + অ = ্য , ই + আ = ্য আৰুঈ + অ = ্য
অতি + অধিক | অত্যধিক |
অতি + অন্ত | অত্যন্ত |
ইতি + আদি | ইত্যাদি |
অতি + আচাৰ | অত্যাচাৰ |
নদী+ অম্বু | নদ্যম্বু |
(ন) ই + উ = ্য, আৰু ই + এ = ্য
প্ৰতি + উত্তৰ | প্ৰত্যুত্তৰ |
উপৰি + উপৰি | উপৰ্যুপৰি |
অভি + উদয় | অভ্যুদয় |
প্ৰতি + এক | প্ৰত্যেক |
(প) এ + অ = অয়, আৰু ঐ + অ = আয়
নে + অন | নয়ন |
শে + অন | শয়ন |
গৈ + অক | গায়ক |
নৈ + অক | নায়ক |
সন্ধি কাক বোলে ? সন্ধি কেই প্ৰকাৰৰ আৰু কি কি ? সন্ধিৰ উদাহৰণ দিয়া ।। অসমীয়া ব্যাকৰণ
প্ৰশ্ন: ব্যঞ্জন সন্ধি কাক বোলে ? ব্যঞ্জন সন্ধিৰ উদাহৰণ দিয়া ?
ব্যঞ্জনবৰ্ণৰ লগত ব্যঞ্জনবৰ্ণ অথবা ব্যঞ্জনবৰ্ণৰ লগত স্বৰবৰ্ণ মিলি যি সন্ধি গঠন হয় তেনে সন্ধিক ব্যঞ্জন সন্ধি বুলি কোৱা হয় ৷
ব্যঞ্জন সন্ধিৰ উদাহৰণ –
অনু + ছেদ = অনুচ্ছেদ ৷
দিক্ + অন্ত = দিগন্ত ৷
উৎ + ভিদ = উদ্ভিদ ৷
উৎ + লেখ = উল্লেখ ৷
- ডাক্ + গাড়ী = ডাকগাড়ী
- পাক + ঘৰ = পাকঘৰ
- বুধ + বাৰ = বুধবাৰ
- এক +টা = এটা
- দুই +টা = দুটা
- এক +খন = এখন
- পাঁচ +টা = পাঁচোটা
- কৰ + ইলোঁ = কৰিলোঁ
- থল + উৱা = থলুৱা
- ডাল + উৱা = দলুৱা
- মানুহ + এ = মানুহে
- ধাৰ + উৱা = ধৰুৱা
- তল্ + উৱা = তলুৱা
- জাপৰ + ই = জাপৰি
১০০+ অসমীয়া ভাষা আৰু ব্যাকৰণৰ বিষয়ে প্ৰশ্ন উত্তৰ ।। 100+ Questions about Assamese Language and Grammar – click here
প্ৰশ্ন: বিসৰ্গ সন্ধি কাক বোলে ? উদাহৰণ দিয়া ?
স্বৰবৰ্ণ বা ব্যঞ্জনবৰ্ণৰ লগত বিসৰ্গৰ মিলন হ’লে তেনে সন্ধিক বিসৰ্গ সন্ধি বুলি কোৱা হয় ৷ বিসৰ্গ সন্ধিক ব্যঞ্জন সন্ধিৰ ভিতৰতে ধৰা হয় ৷
বিসৰ্গ সন্ধিৰ উদাহৰণ –
নি: + চয় = নিশ্চয় ৷
নি: + ঠুৰ = নিষ্ঠুৰ ৷
পুৰ: + কাৰ = পুৰস্কাৰ ৷
নম: + কাৰ = নমস্কাৰ ৷
সন্ধি ভাঙা:
উৎ +নতি = উন্নতি
দুঃ + চিন্তা = দুশ্চিন্তা
লাভ + অলাভ = লাভালাভ
গােন্ধ + ঈশ্বৰ = গােন্ধেশ্বৰ
গুণ + অভিৰাম = গুণাভিৰাম
বহিৰ +আগত = বহিৰাগত
ইতি +আদি = ইত্যাদি
সত্য +সত্য = সত্যাসত্য
সম + অন্বয় = সমন্বয়
অৰুণ +আচল = অৰুণাচল
সীমা +অন্ত = সীমান্ত
লােক +অৰণ্য = লােকাৰণ্য
পৰম + ঈশ্বৰ = পৰমেশ্বৰ
নৱ +উদয় = নবােদয়
দেশ +আচাৰ = দেশাচাৰ
সূর্য + উদয় = সূর্যোদয়
যােগ +ঈশ্বৰ = যােগেশ্বৰ
তত্ত্ব +অৱধান = তত্ত্বাৱধান
ৰূপ +অন্তৰ = ৰূপান্তৰ
অৰুণ +উদয় = অৰুণােদয়
মহান + আত্মা = মহাত্মা
ভোক + ইন্দ্র = ভােকেন্দ্র
ৰবি +ইন্দ্র = ৰবীন্দ্র
অতি +ইত = অতীত
যজ +ন = যজ্ঞ
এক +অধিক = একাধিক
জীৱন +আনন্দ = জীৱনানন্দ
সংগ্রহ +আলয় = সংগ্রহালয়
দ্বীপ + অন্তৰ = দ্বীপান্তৰ
ফল +অফল = ফলাফল
গােল +আকাৰ = গােলাকাৰ
বিদ্যা +আৰম্ভ = বিদ্যাৰম্ভ
মত +অন্তৰ = মতান্তৰ
শােক + আকুল = শােকাকুল
অন্য +অন্য = অন্যান্য
শিষ্ট + আচাৰ = শিষ্টাচাৰ
অতি +ইন্দ্রিয় = অতীন্দ্রিয়
অভি + ইষ্ট = অভীষ্ট
গিৰি + ঈশ = গিৰীশ
সপ্ত + ঋষি = সপ্তর্ষি
ক্ষুধা + আর্ত = ক্ষুধার্ত
জন +এক = – জনৈক
প্রতি +এক = প্রত্যেক
অনু +এষণ = অন্বেষণ
শে + অন = শয়ন
নৈ + অক = নায়ক।
গাে +অক্ষ = গােবাক্ষ
সম্ +হাৰ = সংহাৰ
সম্ +চয় = সঞ্চয়
যাচ্ +না = যাজ্ঞা
সম + ট = সম্রাট
নিঃ +ৰৱ = নীৰৱ
নিঃ + আভৰণ = নিৰাভৰণ।
বৃহৎ+পতি = বৃহস্পতি
ভো +অন = ভৱন
ন +মার্জিত = অমার্জিত
ভৌ +উক =ভাবুক
দুঃ + ঘােৰ = দুৰ্ঘোৰ
স্ব +ইৰিণী = স্বাৰিণী
ৰূপ + অন্তৰ = ৰূপান্তৰ
প্রতি +ইতি = প্রতীতি
পৰি + ঈক্ষা = পৰীক্ষা
মৰু +উদ্যান = মৰুদ্যান।
হিম +আর্ত = হিমার্ত
শীত +আর্ত = শীতার্ত
মত +ঐক্য = মতৈক্য
সু +আগত = স্বাগত
নে +অন = নয়ন
গৈ +অক = গায়ক
পাে +ই = পবিত্র
সম্ +কাৰ = সংস্কাৰ
সম্ + লগ্ন = সংলগ্ন
সৎ+জন = সজ্জন
উৎ +জ্বল = উজ্জ্বল
মনঃ +থ = মনস্থ।
মানুহ +এ = মানুহে
মাহ +এক = মাহেক
নভ +মণ্ডল = নভােমণ্ডল
শােক +আতুৰ = শােকাতুৰ
সৎ +ইচ্ছা = সদিচ্ছা
দিব্য + লােক = দিব্যলােক
পুৰঃ +হিত = পুৰােহিত
Join us on WhatsApp | click here |
Create Your Free Demat Account on GROWW | click here |
Leave a Reply